Hướng dẫn cách cúng giỗ tổ nghỠsân khấu ngà y 11 và 12 âm lịch
Ngà y 12/8 âm lịch hà ng năm được xem là ngà y ý nghÄ©a trá»ng đại của những ngÆ°á»i hoạt Ä‘á»™ng trong lÄ©nh vá»±c sân khấu. Vì đó là ngà y để má»—i ngÆ°á»i nghệ sÄ© thắp nén hÆ°Æ¡ng tri ân tiên sÆ° cha, những ngÆ°á»i thầy, những tiá»n bối đã có công khẩn hoang bá»™ môn nghệ thuáºt sân khấu truyá»n thống, đặc biệt là bá»™ môn hát bá»™, chèo, cải lÆ°Æ¡ng.
Từ năm 2010 ngà y nà y cÅ©ng được chá»n là ngà y sân khấu Việt Nam và đây là ngà y liên hoan há»™i diá»…n tôn vinh những vỡ diá»…n, những vai diá»…n, những nghệ sÄ© xuất sắc trong năm qua. Äây cÅ©ng là dịp tổng kết đánh giá hoạt Ä‘á»™ng Ä‘iện ảnh. Ngà nh Ä‘iện ảnh sẽ tiếp phát huy tinh thần uống nÆ°á»›c nhá»› nguồn, viếng thăm những ngÆ°á»i thầy, nghệ sÄ© già yếu, neo Ä‘Æ¡n có cảnh ngá»™ khó khăn.
Giỗ tổ ngà nh điện ảnh bắt nguồn từ đâu?
Cứ đến ngà y những ngà y giữa tháng 8 âm lịch thì sân khấu các nÆ¡i lại rá»™n rã chuẩn bị cúng tổ. Dù báºn rá»™n nhÆ° thế nà o, các nghệ sÄ© cúng gác lại công việc, chia thà nh từng Ä‘oà n, đến sân khấu nà y thắp hÆ°Æ¡ng, qua sân khấu khác thắp hÆ°Æ¡ng, thắp hÆ°Æ¡ng từ rạp nà y qua rạp khác. NhÆ°ng khi được há»i tổ nghiệp là ai thì má»—i ngÆ°á»i lại kể theo má»™t cách khác nhau.
NSƯT Kim Tá» Long cho biết: “Từ khi bÆ°á»›c và o lÄ©nh vá»±c nghệ thuáºt, hầu nhÆ° nghệ sÄ© nà o cung luôn tin rằng có ngu. dù rằng vẫn chÆ°a biết chÃnh xác tổ nghiệp của ngà nh là ai chỉ biết đó là đấng linh thiêng, luôn dõi theo ngà nh. Các nghệ sÄ© tin cáºy và thá» tá»±. Những ngÆ°á»i lá»›n tuổi thì rất tin tưởng và quý trá»ng, trÆ°á»›c khi lên Ä‘iện ảnh luôn thắp hÆ°Æ¡ng, khấn tổ nghá». Và rất nhiá»u việc xảy ra thá»±c tại chỉ cần thắp hÆ°Æ¡ng more info khấn tổ má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u được há»™ trìâ€
Trong những giai thoại vỠông tổ Ä‘iện ảnh, giai thoại chúng tôi được nghe nhiá»u nhất là hai vị hoà ng tá» mê coi hát đến mức chết trong buồng hát. vong linh của há» thẳng tắp hiện lên coi hát và phù trì nên ngÆ°á»i trong nghá» bèn láºp bà n Ä‘á»™c 2 vị là tổ. Ngà y 12/08 chÃnh là ngà y 2 vị hoà ng tá» tắt nghỉ.
Bên cạnh đó, còn có giai thoại phổ quát khác vá» truyá»n thuyết “ông tổ ngà nh Ä‘iện ảnh. Ông tổ xuất thân từ ăn xin. thà nh ra, nghệ sÄ© rất kiêng kỵ cho tiá»n ăn mà y, ăn mà y vì cho rằng nhÆ° thế là xúc phạm đến tổ nghiệp.
NSND Äinh Bằng Phi cho rằng, những giai thoại nà y được dá»±ng ra bản chất là tạo sá»± tin tức. Những ngÆ°á»i là m Ä‘iện ảnh Ä‘á»u cho mình là con cháu của “ông tổâ€. Ông cÅ©ng giải thÃch thêm: “Những ngÆ°á»i Ä‘i trÆ°á»›c đặt ra những giai thoại nà y vừa dá»±a trên thá»±c tiá»…n, vừa có chút hoang Ä‘Æ°á»ng, truyá»n khẩu từ Ä‘á»i nà y sang Ä‘á»i khác. Giai thoại hai vị hoà ng tá» không rõ tên, không rõ chẳng lẽ. Còn nói ông tổ là hà nh khất, tại sao? Nghá» có 3 vị Thánh Tổ gồm tiên nhân, ông cha và Thánh trong ba vị Thánh tổ nghá» có má»™t ngÆ°á»i là ăn mà y. Vì thế giá»›i nghệ sÄ© kiêng kỵ cho tiá»n vì há» nghÄ© rằng cùng má»™t ông Tổ không nên bố thà cho nhau. Câu chuyện nà y tồn tại quá lâu nên khi được truyá»n miệng lại cÅ©ng khác Ä‘i Ãt nhiá»u khiến các các nghệ sÄ© trẻ sau nà y hiểu lầm.
Theo những nghệ sÄ© là m nghá» lâu năm, phong tục thá» rổ xuất hà nh từ các Ä‘oà n lÅ© dần lan sang cải lÆ°Æ¡ng, tuồng chèo, kịch nói… Vá» sau, ca sÄ©, diá»…n viên, ngÆ°á»i mẫu, nhà sản xuất, nhạc sĩ… cÅ©ng dá»± và duy trì việc cúng tổ hà ng năm và khấn tổ trÆ°á»›c khi ra diá»…n.
Cách cúng giỗ tổ nghỠsân khấu của nghệ sĩ Việt
Má»—i năm đến ngà y giá»— tổ, các nghệ sÄ© trong Nam, ngoà i Bắc Ä‘á»u có những hoạt Ä‘á»™ng để tôn vinh nghá» và tưởng nhá»› tổ nghiệp.
Các Ä‘Æ¡n vị và điện ảnh thÆ°á»ng tổ chức lá»… giá»— tổ riêng nhÆ°ng thÆ°á»ng có 3 hoạt Ä‘á»™ng chÃnh: Lá»… dâng hÆ°Æ¡ng, dâng hoa Tổ nghá»; Lá»… tri ân những nghệ sÄ© cao tuổi, tưởng nhá»› những nghệ sÄ© đã tắt nghỉ và vinh doanh những nghệ sÄ© đã có những đóng góp trổi; rốt cuá»™c là những tiết mục văn hóa nghệ thuáºt đặc sắc.
Các nghệ sÄ© khắp nÆ¡i hÆ°á»›ng vá» tổ nghá». Äến vá»›i ngà y giá»— tổ trá»ng thể, ngÆ°á»i mang hoa, ngÆ°á»i mang trái cây, ngÆ°á»i mang heo quay, ngÆ°á»i mang gà luá»™c dâng lên bà n thá» tổ để miêu tả lòng tôn kÃnh đến tổ nghiệp, nom tổ nghá» phù trì sá»± nghiệp gặp may mắn cà ng ngà y cà ng phát triển.